Actium heeft als uitgangspunt dat we inzetten op leefbaarheid daar waar dat nodig is. Daarom werken we in ons hele werkgebied met een Leefbaarheidsprogramma. Dit programma is bepaald aan de hand van de scores uit de landelijke Leefbaarometer. Die scores hebben we in 2016 geactualiseerd aan de hand van de nieuwste gegevens van het Rigo en relatief gemaakt voor ons gehele werkgebied. Het programma helpt ons te bepalen Waar, Wat, met Wie en Hoe wij onze financiële en personele middelen in kunnen zetten
De onderstaande kaart laat voor alle gemeenten in ons werkgebied zien waar welk niveau van inzet nodig is.

We onderscheiden drie niveaus van inzet:

• Basis, in ons gehele werkgebied,
• Plus, in de gele gebieden,
• Plusplus, in de oranje gebieden.

We hanteren bij elke inzet een palet aan activiteiten. De basisinzet die we standaard leveren is gericht op schoon, heel en veilig en het ongestoord woongenot. Onze nieuwe werkwijze voldoet aan de bepalingen die in de nieuwe Woningwet voor het werken aan leefbaarheid zijn opgenomen. In 2016 hebben we ons extra gericht op de gemeenten die gebieden hebben die (ver) beneden gemiddeld scoorden. Het betreft hier de gemeenten Assen, Ooststellingwerf en Midden-Drenthe.

3.1.1. Gemeente Assen

In de gemeente Assen zien we een aantal wijken in oranje gebieden.

In deze wijken zetten we onze buurtbeheerders in en werken we met de gemeente samen aan integrale uitvoeringsprogramma’s (op basis van analyses en opgestelde wijkvisies). Deze samenwerking, ontstaan in 2012, heeft de naam Mijn Buurt Assen. In 2016 hebben we een nieuwe samenwerkingsovereenkomst gesloten met de gemeente Assen. Welzijnsorganisatie Vaart Welzijn is ook partner geworden in dit samenwerkingsverband.

We hanteren in de wijken Assen-Oost, Oude Molenbuurt (Noorderpark), Lariks en het Centrum een gebiedsgerichte aanpak. We verbinden hier de fysieke opgave -het verbeteren van onze woningvoorraad- aan de sociale opgave.

Voor de wijken Peelo en Pittelo hebben we in 2016 op basis van analyses wijkvisies vastgesteld. Deze zijn vertaald in uitvoeringsprogramma’s.

Mijn Buurt Assen heeft een eigen website. Hier kunnen  inwoners van Assen ideeën en inspiratie opdoen voor het ontplooien van bewonersinitiatieven. Ook biedt de site bewoners en professionals een platform voor het delen van buurtnieuws. In 2016 zijn we gestart met de voorbereiding van een nieuwe website.

Een belangrijk doel van Mijn Buurt Assen is het stimuleren en faciliteren van bewonersinitiatieven. In 2016 zagen we een sterke toename van het aantal bewonersinitiatieven. De naamsbekendheid van Mijn Buurt Assen groeit en inwoners weten dit platform steeds beter te vinden. Door de inzet van sociale media werken we verder aan het vergroten van die bekendheid.

Onder de vlag van Mijn Buurt Assen hebben we in de wijken Lariks, Assen-Oost en de Oude Molenbuurt de volgende activiteiten uitgevoerd in 2016:

Lariks

• In deze wijk zijn we groot onderhouds-, renovatie- en sloopprojecten gestart met klankbordgroepen. Bewoners zijn (mede)verantwoordelijk voor de keuze van de aannemer en de plannen. Doel is het bevorderen van bewonersparticipatie, stimuleren van verantwoordelijkheid voor de eigen woonomgeving en verhogen tevredenheid onder de bewoners.
• In de Molukse buurt hebben we gewerkt aan het versterken van de verbinding tussen de verschillende bevolkingsgroepen en het vergroten van het vertrouwen in (en de bekendheid met) zorg- en hulpverleningsinstanties. Hiermee zijn mooie resultaten behaald. Ter gelegenheid van het 60-jarig jubileum van de Molukse gemeenschap in Nederland werd een gezamenlijk feest gevierd. Ook werden kleinere projecten opgepakt, zoals het aanbrengen van Molukse straatnaamborden en het realiseren van ontmoetingsplekken.
• Aan het Rochtplein hebben we samen met bewoners de sociale problematiek aangepakt. Via keukentafelgesprekken zijn we in gesprek gegaan met bewoners over hun eigen situatie en de buurt. 
• In de Stadhouderslaan hebben we samen met bewoners en partners afspraken gemaakt rondom de leefbaarheid en het beheer van de openbare ruimte. Ook hebben we verschillende buurtinitiatieven van bewoners ondersteund.
• In een woning van Actium is een Buurtinformatiecentrum geopend. Hier organiseren bewoners gezamenlijk activiteiten, zoals een kledingruilwinkel. Ook kunnen bewoners hier medewerkers van professionele organisaties ontmoeten.

Assen-Oost

• Een werkgroep van bewoners heeft een vervolg gegeven aan de fototentoonstelling met mooie en historische beelden uit deze wijk.
• Op initiatief van bewoners werken we aan de herinrichting van de openbare ruimte in de Flamingolaan.
• Het Oude Biebje fungeert als ontmoetingsplek voor bewoners van de vier flats aan de Dotterbloemstraat waarvoor groot onderhoud wordt voorbereid. Er wordt gewerkt aan een kunstproject om de herkenbaarheid van de flats te vergroten.
• Een klankbordgroep van bewoners heeft meegedacht in het kiezen van de aannemer die het groot onderhoudsproject gaat uitvoeren.

Oude Molenbuurt

• In het Buurtinformatiecentrum organiseren bewoners diverse activiteiten, zoals een kookgroep, een wandelclub en een allochtone vrouwengroep. Door de sloop- en nieuwbouwplannen van Actium moet het BIC verhuizen naar een ander onderkomen. Bewoners bereiden dat zelf actief voor.
• Elke maand organiseren lokale ondernemers in de wijk themabijeenkomsten zoals een ondernemersmarkt. Hier presenteren wijkondernemers zich aan bewoners en versterken de verbinding.
• Samen met een woonzorgcentrum, ondernemers en bewoners hebben we gewerkt aan een speeltuin en het verbeteren van de buurtmoestuin.
• Bewoners hebben in een klankbordgroep meegedacht over het programma  van eisen en het op basis hiervan selecteren van een aannemer voor groot onderhoud. Wij hebben het advies van de bewoners overgenomen.

Gemeente Midden-Drenthe
Wij hebben samenwerking gezocht met de Gemeente Midden-Drenthe voor het opstellen van een gebiedsvisie. Het doel is het ontwikkelen van een kader waarbinnen strategieën en activiteiten in de Smildes nader uitgewerkt kunnen worden. In het gebied hebben we de nodige problemen geconstateerd en er is, vanuit beide partijen, de behoefte om deze problemen integraal en gebiedsgericht aan te pakken.

In Bovensmilde en Hoogersmilde heeft het kernteam leefbaarheid (waar wij deel van uitmaken) in 2016 ingezet op het versterken van de leefbaarheid in de wijken en buurten. Hierbij was de aandacht vooral gericht op de thema’s fysiek, sociaal en veilig wonen.

Gemeente Ooststellingwerf
In het Haerenkwartier in Oosterwolde is volgens de methode van de ‘blokaanpak’ gewerkt aan de leefbaarheid. We zijn begonnen met het voeren van keukentafelgesprekken met het merendeel van de bewoners. Zij gaven hierbij aan welke problematiek er speelde en wat er volgens hen in de wijk ontbrak. Vervolgens zijn er tentsessies gehouden in de Vossehaer en Ybenhaer. Naast bewoners waren hierbij ook alle ketenpartners (Scala, politie, Voor de Wijk - Door de Wijk, gemeente en Actium) aanwezig. Dit resulteerde in opruimdagen, het opschonen van tuinen en het verven van stoepranden. Ook is er een uitleenpunt voor tuingereedschap gecreëerd.

Buurthuis het Ketelhuis heeft een centrale functie gekregen in het Haerenkwartier. Hier organiseren bewoners diverse activiteiten (dartschool, bingo, kinderkwartiertje etc.).

In Haulerwijk hebben we vanwege overlast in de Leije met ruime medewerking van bewoners (ook bewoners van koopwoningen) een opschoondag georganiseerd en zijn de tuinen aangepakt.

Leefbaarheid kan negatief worden beïnvloed door overlast, vaak veroorzaakt door sociale problematiek. Wij voelen ons daar verantwoordelijk voor en initiëren, bemiddelen, faciliteren en adviseren zowel naar klant als de netwerkpartners.

Aanpak overlast
We maken gebruik van verschillende manieren om overlast tegen te gaan. Bij overlast doen we een beroep op de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van onze klanten. We kunnen een gesprek organiseren met de klager en overlastgever waarbij wij (of een andere partij) optreden als bemiddelaar. Tijdens dit gesprek kunnen we helpen om een oplossing te vinden. Als het nodig is, verwijzen wij door naar maatschappelijke instellingen, de gemeente of politie.

In bijzondere gevallen kunnen we een proces aanspannen tegen de veroorzaker. Dit kan alleen wanneer er sprake is van een ernstige overtreding van het huurcontract, waarbij meerdere huurders overlast ondervinden.

Actium gedragsaanwijzing
In 2016 zijn we gestart met het inzetten van ‘gedragsaanwijzingen’. Dit is een gebod of verbod voor een huurder die overlast veroorzaakt. Zo kan een bewoner een verbod krijgen op luide muziek in de nacht of het gebod om hulpverlening toe te laten. De gedragsaanwijzing is een veelal effectieve interventie voor het terugdringen van overlast, zonder dat daarvoor een ontruiming nodig is. Het werken met gedragsaanwijzingen verhoogt de klanttevredenheid, omdat er minder tijd hoeft te worden besteed aan jarenlange dossieropbouw. Een vrijwillige gedragsaanwijzing wordt neergelegd in een overeenkomst tussen verhuurder en huurder. Als het niet lukt om tot een vrijwillige gedragsaanwijzing te komen, of als de huurder zich er niet aan houdt, kunnen we de rechter vragen om de huurder te verplichten een of meer gedragsaanwijzingen na te leven. De gedragsaanwijzing die is opgelegd door de rechter wordt een onvrijwillige gedragsaanwijzing genoemd.

Netwerkpartners
Bij overlast doen we ook een beroep op de verantwoordelijkheid van onze netwerkpartners. We werken samen in Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ)-netwerken. Een lokaal OGGZ-netwerk is een multidisciplinair samenwerkingsverband van signalerende en zorgbiedende partners voor de aanpak van meervoudige probleemsituaties. Het doel van een OGGZ-netwerk is het vroegtijdig signaleren van probleemsituaties en het bieden van een gerichte aanpak. Afhankelijk van het gewenste niveau van inzet bepalen we onze houding en werkwijze. Naast de OGGZ-netwerken werken we in verschillende gemeenten met kernteams/sociale teams of buurtteams. Deze teams zijn op wijk- of kernniveau georganiseerd. Het doel van deze teams is het signaleren van individuele problematiek, problemen en aandachtspunten die structureel van aard zijn en die een bredere en projectmatige aanpak vereisen.

Terugbrengen schuldenproblematiek
In Assen zijn we in 2016 een samenwerkingsverband gestart met de GKB (Gemeentelijke Kredietbank), Vaart Welzijn en ISD (Intergemeentelijke Sociale Dienst) onder de naam De Vaart Erin! Deze samenwerking heeft als doel om huurachterstanden vroegtijdig te signaleren en afspraken te maken om te voorkomen dat huurachterstanden ontstaan, oplopen of zelfs leiden tot huisuitzetting.

3.3. Wonen en zorg

Samenwerkingsovereenkomst met ZZWD, Liante, Zorgpalet en De Stouwe
In 2015 tekenden wij een samenwerkingsovereenkomst met zorgpartijen ZZWD, Liante en De Stouwe. In deze overeenkomst hebben we afspraken gemaakt over de verhuur van aanleunwoningen in Zuidwest Drenthe en Zuidoost Friesland aan bewoners met een zorgindicatie. Er wordt in de huurcontracten een koppeling van wonen en zorg gemaakt. De bewoners van de aanleunwoningen krijgen gegarandeerde zorg van één van de zorgpartijen, die daardoor meer zekerheid heeft over de exploitatie van de gemeenschappelijke voorzieningen.
In 2016 is er wederzijds veel geïnvesteerd in het uitwerken van de gemaakte afspraken tot een goed werkproces.

Eerder sloten we een samenwerkingsovereenkomst met Icare voor aanleunwoningen in Assen in het complex Ceresstate. Deze overeenkomst is uitgewerkt tot een goed lopend werkproces.

Samenwerkingsovereenkomsten met Leger des Heils, GGZ, Promens Care, Grietmanswijk/Phusis
De doelgroepen die door deze zorgorganisaties begeleid worden, hebben te maken met een verdergaande extramuralisering. Cliënten moeten zelfstandig gaan wonen.
In 2016 hebben we met deze zorgorganisaties afspraken gemaakt voor het verkrijgen van woningen buiten het woningverdeelsysteem om. De samenwerkingsafspraken hebben betrekking op:

• veranderende regelgeving met betrekking tot inkomenstoetsing en passend toewijzen;
• het niet vergroten van de druk op de leefbaarheid in Assen door meer regionaal te spreiden;
• de huurprijzen bij intramuraal en extramuraal gebruik;
• basiscontingent woningen dat van Actium wordt gehuurd;
• afspraken met als doel om te komen tot geclusterd wonen;
• het koppelen van wonen en zorg in huur- en zorgcontracten;
• afspraken over de uitstroom van cliënten naar zelfstandig wonen (bijvoorbeeld proefwonen).

Regelgeving passend toewijzen en inkomenstoetsing
In 2016 hebben we alle zorginstellingen die van ons huren en zelfstandige zorgwoningen een allonge (aanhangsel op bestaande huurcontracten) ter ondertekening aangeboden. Hierin is opgenomen dat de regelgeving passend toewijzen en inkomenstoetsing ook door de intermediaire verhuurders wordt toegepast. Aanvullend op deze allonge hebben we afgesproken dat wij de feitelijke toepassing van deze regelgeving uitvoeren. Vrijwel alle zorgorganisaties hebben de aangeboden allonges ondertekend.

Strategische opgave Zorgstrategie
In het ondernemingsplan stellen we ons als doel om huurders met een zorgstrategie te faciliteren om zelfstandig te (blijven) wonen (afgezet tegen de ontwikkeling van scheiden van wonen en zorg).

De strategische opgave brengt in beeld of ons woningbestand en het zorgvastgoed geschikt is voor het scheiden van wonen en zorg. Ook kijken we welke financiële risico’s er zijn. We hebben in het kader hiervan in 2016 een aantal maatregelen genomen:

• We houden de huurprijs van een groot deel van de zelfstandige zorgwoningen in ons streefhuurbeleid onder de huurtoeslaggrens voor de doelgroep ouderen.
• We hebben voor delen van ons marktgebied onderzoek gedaan naar de vraag van verschillende vormen van wonen en zorg.
• We zijn gestart met het opstellen van een risicoscan voor het zorgvastgoed dat wij verhuren. Van de helft van ons zorgvastgoed hebben we onder meer het risico ten aanzien van multifunctioneel gebruik en het financiële risico in beeld gebracht.

Gemeente Midden-Drenthe
Samen met bewoners, de gemeente Midden-Drenthe en Welzijnswerk zijn we gestart met de planvorming voor een Bewoners Informatie Punt in Bovensmilde. Hier kunnen de inwoners van het dorp elkaar ontmoeten en informatie halen en brengen op het gebied van wonen, welzijn en zorg.

Daarnaast nemen we in de gemeente Midden-Drenthe deel aan een samenwerkingsverband van gemeente, zorgorganisaties en woningcorporaties (Woonservice Drenthe en Actium). Dit samenwerkingsverband heeft als doel inwoners in Midden-Drenthe te ondersteunen om langer zelfstandig thuis te wonen door passende voorzieningen en dienstverlening te bieden.

Het samenwerkingsverband heeft de naam WelWoZo.

De samenwerkende partijen hebben zich in 2016 verbonden aan een thematische aanpak om plannen en ideeën te realiseren.

Er zijn zes thema’s benoemd die bijdragen aan de ontwikkeldoelstelling:

• Bewustwordingscampagne;
• Dagbesteding;
• Nachtzorg;
• Netwerkontwikkeling en toegang;
• Mobiliteit & digitale bereikbaarheid;
• Extramuralisering.

In 2016 is het beeldmerk voor WelWoZo ontwikkeld. In het kader  van bewustwording hebben we een woonmarkt gehouden en het magazine ‘De Thuisblijver’ uitgebracht. Voor het bieden van nachtzorg zijn samenwerkingen gevormd. De gemeente heeft een stimuleringsfonds van € 100.000 voor innovatieve projecten binnen het zorglandschap in Midden-Drenthe beschikbaar gesteld. Ook WelWoZo kan hier een beroep op doen.

Gemeente Assen
In 2016 hebben de gemeente Assen en Actium het initiatief genomen om – als uitwerking van de in 2016 vastgestelde Woonvisie – te inventariseren of er bij zorgorganisaties draagvlak is om te komen tot een vorm van samenwerking. De conclusie is dat er veel draagvlak is om in 2017 te komen tot een samenwerkingsverband of platform.