Actium is een woningcorporatie die woningen in Drenthe en Friesland verhuurt. We werken met hart en ziel aan betaalbaar en goed wonen voor onze klanten, in de stad en op het platteland, nu en later. In onze organisatie is de klantvraag leidend, zijn we trots op wat we doen en voelen we ons betrokken bij de klant. We bouwen aan een ondernemende organisatie, waarin we leren, altijd streven naar verbetering en waarin we effectief en efficiënt ons werk doen.
Wij zijn trots op ons werkgebied, dat zich uitstrekt van Zuidoost Friesland tot Zuidwest, Midden en Noord Drenthe. Wij verhuren in dit groene hart rond de 16.000 woningen verspreid over 70 woonplaatsen in de gemeenten Assen, De Wolden, Hoogeveen, Meppel, Midden-Drenthe, Noordenveld, Ooststellingwerf en Westerveld.
Onze missie is:
Betaalbaar en goed wonen voor onze klanten, in de stad en op het platteland, nu en later!
Onze klant komt bij ons om goed te wonen, met woonplezier, in een heel huis en in een schone en veilige buurt. We bieden keuzes en denken niet voor, maar praten met de klant. Wij zijn ons er van bewust dat wij in een primaire levensbehoefte voorzien. Wij zijn betrokken bij onze klanten en partners. Wij willen excellent zijn en streven altijd naar verbetering. We bieden een goede prijs-kwaliteitverhouding en werken volgens het principe ‘afspraak is afspraak’. Om onze verantwoordelijkheid te kunnen blijven nemen, willen we efficiënt en effectief werken.
Dit leidt tot de volgende vijf kernwaarden:
- Vraag van de klant is leidend: We denken niet voor de klant, maar praten met de klant.
- Bevlogen en betrokken: We zijn trots op wat we doen, voelen ons verwant met onze klanten en staan open voor dialoog.
- Ondernemend: We leren van onze fouten, hebben lef en de blik vooruit!
- Excellent: We streven altijd naar verbetering, zijn betrouwbaar in wat we zeggen en doen.
- Efficiënt en effectief: We zijn kostenbewust en zuinig op maatschappelijk geld.
Organisatie
Actium is een stichting. De stichting is als toegelaten instelling uitsluitend werkzaam op het gebied van de volkshuisvesting. Actium heeft één verbinding, te weten Dingspel Assen B.V.. Het aandeel van Actium in deze verbinding bedraagt 66,66%. Meer informatie over de verbinding vindt u in paragraaf 9.9 van dit jaarverslag.
Governance
Actium onderschrijft het belang van een deugdelijk ondernemingsbestuur, dat integer en transparant handelt, waar goed toezicht op wordt gehouden en dat verantwoording aflegt over het gevoerde toezicht. Voor de inrichting van het ondernemingsbestuur is de Governancecode voor woningcorporaties leidend. Deze code passen we toe en de beginselen worden in hoofdlijnen onderschreven. Een overzicht van de geldende bepalingen, en de toepassing daarvan, is opgenomen op onze website.
We volgen de hoofdlijnen van de corporate-governancestructuur en hebben de door ons gehanteerde principes vastgelegd in afzonderlijke documenten, waaronder:
- Statuten Stichting Actium;*
- Reglement raad van commissarissen;*
- Reglementen auditcommissie*, remuneratiecommissie, selectiecommissie raad van commissarissen;
- Profielschets raad van commissarissen;
- Bestuursreglement;*
- Reglement financieel beleid en beheer;*
- Integriteitscode;**
- Klokkenluidersregeling.**
Deze reglementen zijn samengesteld met inachtneming van de Governancecode woningcorporaties 2015 en beschikbaar gesteld op onze website
* In 2016 zijn deze documenten aangepast naar aanleiding van de Woningwet 2015. Waar van toepassing zijn deze eveneens beoordeeld en goedgekeurd door de Autoriteit Woningcorporaties.
** Deze documenten zijn in 2016 herijkt en opnieuw vastgesteld/goedgekeurd door de RvC.
De Autoriteit woningcorporaties heeft het Reglement financieel beleid en beheer goedgekeurd onder voorbehoud van aanpassing voor wat betreft de positionering van de controlfunctie. In 2017 passen wij onze organisatiestructuur en het reglement financieel beleid hierop aan. Het aangepaste reglement wordt opnieuw voorgelegd aan de Autoriteit woningcorporaties.
Taak en werkwijze bestuurder
De bestuurder van Actium is belast met het besturen van de organisatie. In die rol is zij verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie, de financiering, het beleid en de daaruit voortvloeiende resultaatontwikkeling. De bestuurder legt hierover verantwoording af aan de raad van commissarissen. Bij de vervulling van haar taak richt de bestuurder zich naar het belang van de organisatie in het licht van haar doelstelling en de met haar verbonden onderneming. Ze weegt daartoe de in aanmerking komende belangen af van de bij de organisatie betrokkenen. In 2016 is bestuurder herbenoemd voor de periode van vier jaar. Een uitgebreide taak en werkwijze van de rollen en verantwoordelijkheden van de bestuurder van Actium zijn vastgelegd in een bestuursreglement (www.actiumwonen.nl/overactium/goodgovernance).
Risicomanagement
De bestuurder is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet- en regelgeving en het beheersen van de risico's verbonden aan de activiteiten van de organisatie. De bestuurder rapporteert hierover en bespreekt de interne risico- beheersingssystemen met de raad van commissarissen en de auditcommissie.
We hebben een op onze bedrijfsvoering toegesneden intern risicobeheersing- en controle systeem. In 2016 hebben we dit doorontwikkeld en is het risicomanagementbeleid opgesteld en goedgekeurd. Daarnaast hebben we het risicomanagement in 2016 ingebed in de reguliere planning- en controlcylcus. In hoofdstuk 11 van dit jaarverslag gaan we nader in op de belangrijkste risico’s en ons risicomanagement.
Stelselwijziging jaarrekening
De jaarrekening 2016 van Actium kenmerkt zich vooral door de stelselwijziging die als gevolg van de Woningwet 2015 moet plaatsvinden. De waardering van het bezit in de jaarrekening verandert van waardering tegen bedrijfswaarde (volgens uitgangspunten WSW) naar waardering op actuele waarde (marktwaarde in verhuurde staat). Gevolg daarvan is een toename van de totale balanswaarde en van het eigen vermogen.
Het verschil tussen de waardering van vastgoed op marktwaarde in verhuurde staat ten opzichte van de waardering op bedrijfswaarde kan worden verklaard door:
- Rekenmethodiek en disconteringsvoet
- Beschikbaarheid (scenario)
- Huurbeleid
- Beheer- en onderhoudsbeleid
Rekenmethodiek: De marktwaarde in verhuurde staat kent een andere rekenmethodiek dan de bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde is de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen met een oneindige looptijd (de looptijd wordt bepaald door verwachte restant levensduur zoals vastgelegd in het strategisch voorraadbeleid), waarbij de disconteringsvoet is voorgeschreven door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Bij de marktwaarde in verhuurde staat is de looptijd bepaald op 15 jaar en wordt er vanuit gegaan dat het bezit bij uitponding of na 15 jaar wordt verkocht. Daarbij is de disconteringsvoet deels voorgeschreven en deels afhankelijk van regio, bouwjaar en type.
Beschikbaarheid: Actium stelt haar huurwoningen ter beschikking voor de verhuur. De marktwaarde in verhuurde staat gaat uit van uitponding na maximaal 15 jaar, waarbij de hoogste van de twee doorgerekende scenario’s (uitponding bij mutatie versus complexgewijze verkoop na 15 jaar) de waarde bepaalt. Actium streeft niet naar winstmaximalisatie en hanteert veelal een scenario van doorexploitatie. Het blijvend beschikbaar stellen van huurwoningen verlaagd (beklemd) de waarde van het bezit, waardoor de bedrijfswaarde lager uitvalt dan de marktwaarde.
Huurbeleid: Actium hanteert een zogenaamd streefhuurbeleid, waardoor de te realiseren huurprijs niet marktconform kan worden verondersteld. Dit beleid heeft een negatief effect op de waardering. Beleggers zullen streven naar marktconforme huurprijzen. Bij de marktwaarde wordt de huuropbrengst bij mutatie gelijk gesteld aan de verwachte marktconforme huurprijs. Bij de bedrijfswaarde wordt het daadwerkelijke huurbeleid van Actium ingerekend, wat leidt tot een lagere (beklemde) waardering.
Beheer- en onderhoudsbeleid: De beheer- en onderhoudslasten van Actium zijn hoger dan de genormeerde lasten waarmee bij de marktwaarde wordt gerekend. Dit heeft te maken met de beleidskeuzes die de inzet en hoogte van de beheer- en onderhoudslasten verhogen en daarmee tot een lagere bedrijfswaarde leiden ten opzichte van de marktwaarde.
In hoofdstuk negen vindt u een nadere toelichting over de verschillende waarderingsmethoden en –grondslagen, de analyse van de verschillen evenals een overzicht van opbouw van het eigen vermogen van Actium.
Terugblik 2016
2016 heeft voor een belangrijk deel in het teken gestaan van het doorvoeren van aanpassingen ten gevolge van de Woningwet 2015. Zo zijn voor wat betreft de governance de statuten en een aantal reglementen aangepast. Ook heeft de nieuwe positionering van gemeenten en de huurderorganisatie MEVM in 2016 zijn vorm gekregen en hebben we deze ingebed in onze planning- en controlcyclus. Vóór 1 juli hebben we aan alle acht gemeenten waarin we werkzaam zijn, een bod kunnen uitbrengen waarin we weergeven welke activiteiten Actium voornemens is uit te voeren op het gebied van de volkshuisvesting. Deze biedingen zijn de start geweest van het samen met gemeenten en de huurdersorganisatie voorbereiden van de eind 2016 vastgestelde prestatieafspraken. In paragraaf 2.2 wordt op gemeenteniveau weergegeven wat de voortgang en de status van de prestatieafspraken is in relatie tot de gemeentelijke woonvisies.
We hebben aandacht voor de wijze waarop we gemeenten, huurders en belanghebbenden, aansluitend bij hun gewijzigde rol en invloed ten gevolge van de Woningwet, betrekken bij ons beleid. In hoofdstuk 4 wordt nader toegelicht hoe we daar het afgelopen jaar vorm en inhoud aan hebben gegeven.
In 2016 is eveneens het concept scheidingsvoorstel ingediend bij de Autoriteit woningcorporaties. Actium kiest voor een administratieve scheiding van haar niet-daeb-activiteiten. De reden hiervoor ligt in het geringe niet-daeb-bezit. Er zal geen eenmalige overheveling hoeven plaats te vinden vanuit de daeb-tak naar de niet-daeb-tak.
Intern heeft 2016 vooral in het teken gestaan van de implementatie van een nieuw primair systeem. De overgang naar het nieuwe systeem heeft rond de jaarwisseling (2016-2017) plaatsgevonden. We zijn trots op de wijze waarop dit project is uitgevoerd; een mooi voorbeeld van het beleggen van de verantwoordelijkheden laag in de organisatie en met veel aandacht voor de cultuuraspecten. Daardoor is het een breed gedragen project is geworden. De grote uitdaging lag erin om de implementatie zonder al te veel gevolgen voor de klant te laten plaatsvinden. De consequentie van de versnelde implementatie van het nieuwe systeem is wel dat we de invoering van het klantportaal hebben moeten verschuiven naar 2017.
De onduidelijkheden die het huidige belastingstelsel met zich meebrengt op het gebied van de vennootschapsbelasting voor woningcorporaties en de onzekerheden van het (mogen) toepassen van fiscaliteiten hebben ons genoodzaakt ons fiscaal beleid te herzien. Wij sturen strak op onze kasstromen. Om meer zekerheid te scheppen in de uitgaande kasstromen voor wat betreft de vennootschapsbelasting is het fiscaal beleid herijkt en risicomijdend ingestoken. Dit betekent dat wij met ingang van belastingjaar 2015 vennootschapsbelasting betalen.
Aanpassing van het fiscale beleid en administratieve acties ter voorbereiding op de implementatie van het ERP-systeem, hebben tot een dip in de kasstroom van 2016 geleid. Het naar voren halen van de betaling van crediteuren in 2016 leidt echter in 2017 tot een hogere kasstroom dan begroot.
Vooruitblik 2017
Net als de afgelopen jaren ligt onze focus in 2017 op betaalbaarheid, beschikbaarheid en duurzaamheid. Komend jaar doen we wederom forse investeringen om de kwaliteit van onze woningvoorraad te verbeteren. Duurzaamheid blijft hierin een essentieel onderdeel, maar we willen meer doen! Als maatschappelijk ondernemer voelen we ons medeverantwoordelijk voor het milieu. In 2017 vertalen we onze visie op duurzaamheid in een integraal beleid, zowel op het gebied van wonen als bedrijfsvoering. Ook gaan we meer aandacht geven aan de voorlichting en bewustwording van onze klanten met betrekking tot energiezuinig wonen. Zo streven we naar maximaal rendement uit onze investeringen op het gebied van duurzaamheid en dragen we daadwerkelijk bij aan lagere woonlasten voor onze klanten.
Onze zorgstrategie krijgt in 2017 hoge prioriteit. We willen nog intensiever met zorgorganisaties en welzijnspartners samenwerken en in gesprek gaan over maatschappelijke en demografische ontwikkelingen. Vanwege de extramuralisering van een kwetsbare doelgroep, komen er uitdagingen op ons af, die we gezamenlijk het hoofd moeten bieden om de leefbaarheid in ons werkgebied op peil te houden.
We blijven ons intern verbeteren voor de klant. De kwaliteit van dienstverlening aan onze klanten blijft in 2017 natuurlijk ook hoog in het vaandel staan. Dit doen we onder meer door een verdere inbedding van onze kernwaarden en klantbeloftes en de introductie van een klantportaal. Belangrijk aandachtspunt voor onze dienstverlening is ook het leren werken met ons nieuwe primaire systeem.
2017 is het laatste jaar van ons huidige strategisch ondernemingsplan. Dat betekent dat het komende jaar vooral in het teken staat van afronden, borgen en implementeren van de diverse activiteiten uit onze zeven strategische opgaven. Én we gaan met elkaar, en onze belanghebbenden, onze koers voor de komende jaren opnieuw vastleggen.
Tegenstrijdige belangen
Ons beleid is erop gericht dat elke vorm van belangenverstrengeling wordt vermeden. In het verslagjaar heeft zich op geen enkele wijze enige vorm van belangenverstrengeling van de bestuurder voorgedaan.
Bestuursverklaring
Als directeur-bestuurder van Actium verklaar ik dat alle uitgaven in het boekjaar 2016 in het belang van de volkshuisvesting zijn gedaan (conform artikel 36 Woningwet 2015).
Assen, maart 2017
Elles Dost
Directeur-bestuurder
b/a H.S. Volbeda-Blaauw b/a M.W. van Halteren